دلیجان
دلیجان شهری در استان مرکزی بعنوان شاهراهی که تهران و قم را به اصفهان و شیراز متصل می کند. دلیجان 60 کیلومتر با سلفچگان، 110 کیلومتر با قم، 180 کیلومتر با اصفهان فاصله دارد و در همسایگی آن شهرهای کاشان، خمین، و محلات قرار دارد. دلیجان با جمعیتی در حدود 50 هزار نفر که بخش قابل توجهی از آن را مهاجران افغان، کرد، لر و عرب در بر می گرید. دلیجان به سبب ماهیت صنعتی که دارد مهاجر خیز بوده است. صنعتی شدن دلیجان به 4 دهه پیش باز می گردد. صنعت عایق رطوبتی اولین و اصلی ترین صنعت مستقر در این شهرستان کوچک است، به طوری که دلیجان را قطب تولید ایزوگام ایران می شناسند. دلیجان ایزوگام به دلیل کیفیت و کمیت در ایران و بازار منطقه معروف است. بعد از سنعت عایق رطوبتی ایزوگام، صنعت فرش، و الیاف نیز در رده های بعدی قرار می گیرند.
صنعت عایق رطوبتی در دلیجان
از اوایل دهه هفتاد (1370) بود که تولید عایق ایزوگام در ایران با جهشی ویژه مواجه گردید. در نتیجه این مسیر شهرستان دلیجان بعنوان اولین قطب تولید ایزوگام ایران خود نمایی کرد. شهرستان دلیجان چیزی در حدود 400 واحد صنعتی و تولیدی در قالب کارخانه و کارگاه فعال دارد. از این بین حدود 80% شرکتها تولید کننده ایزوگام دلیجان هستند. با وجود چالشهای اقتصادی و تولیدی در این سالها از بین شرکتها تولید ایزوگام دلیجان حدود 120 واحد آن فعال می باشد.
دلیجان ایزوگام به دلیل کیفیت، تنوع و تولید انبوه به عنوان شاخص معتبر تولید انواع ایزوگام در کشور بر سر زبانها افتاد. این عنوان به دلیل شاهراه بودن موقعیت جغرافیایی دلیجان و نزدیکی با تامین کنندگان مواد اولیه (مثل قیر) و همچنین امکان ارسال از این شهرستان مرکزی به تمامی نقاط کشور، همچنان باقی است.
موقعیت کارخانه های دلیجان ایزوگام
بیشتر کارخانه های ایزوگام دلیجان در حومه شهر ساخته شده اند. به همین دلیل درحال حاضر شهرستان دلیجان قطب تولیدی عایق ایزوگام در ایران است. شهرک صنعتی دلیجان واقع در کیلومتر 5 جاده اصفهان، قطب صنعتی بوعلی دلیجان واقع در کیلومتر 5 خروجی محلات و ناحیه صنعتی راونج دلیجان واقع در کیلومتر 10 جاده سلفچگان مرکز اصلی تولیدانواع ایزوگام در این شهر می باشند.
چرا دلیجان قطب تولید انواع ایزوگام شد؟
ایزوگام دلیجان به دلیل دارا بودن بهترین کیفیت در آغاز کار، برخورداری از برندهای متنوع و تولید انبوه، دلیجان را به یک شاخص معتبر تولید انواع ایزوگام در کشور تبدیل کرد. این عنوان به دلیل شاهراه بودن موقعیت جغرافیایی دلیجان و نزدیکی با تامین کنندگان مواد اولیه (مثل قیر) و همچنین امکان ارسال از این شهرستان مرکزی به تمامی نقاط کشور، همچنان باقی است. همچنین، رشد و توسعه صنعت ساختمان در کشور، تولید کنندگان را بیش از پیش به سمت این محصول (isogam) سوق داد و بدین ترتیب شرکتهای متعدد عایق ایزوگام دلیجان در این شهرستان تولید عایق رطوبتی خود را آغاز کردند. امروزه دلیجان بزرگترین خوشه صنعتی کشور است.
جاذبه‌های گردشگری
جاذبه‌های گردشگری این شهر شامل کاروان سرای دودهک که با وجود چالشهای زیاد اخیرا مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و تبدیل به یک هتل رستوران شده است. پل شاه عباسی دودهک واقع در روستای دودهک که متاسفانه به دلیل عدم رسیدگی بخش زیادی از آن تخریب شده است، غار نخجیر دلیجان در جاده دلیجان به نراق که به عنوان بزرگترین غار آهکی جهان شناخته می شود و از زیبایی های خیره کننده ای برخوردار است. گوشواره‌های آهکی که بر روی طاق شکل گرفته نيز ديدنى است. وجود دو مسیر آبی و خشک در این غار، امکان پیاده‌روی و قایق‌سواری را فراهم کرده‌است.دلیجان با ۴۸۷ اثرثبت ملی قطب گردشگری ایران است.
بر اساس آخرین تقسیمات کسوری، شهرستان دلیجان دارای دو شهر دلیجان و نراق و یک بخش به نام بخش مرکزی است. شهرستان دلیجان دارای چهاردهستان و صد آبادی دارای سکنه‌است که از این تعداد ۲۹ آبادی دارای ۲۰ خانوار و بیشتر هستند. دهستانهای شهرستان دلیجان عبارت‌اند از: دودهک، هستیجان، جاسب، نراق
آب و هوا،
شهرستان دلیجان در محدوده آب و هوایی نیمه خشک قرار دارد و مرکز آن یعنی شهر دلیجان دارای زمستانهای سرد و تابستانهای نسبتاً گرم است. متوسط بارندگی عمومی حدود ۲۰۰ میلی‌متر می‌باشد، که کمترین میزان بارندگی را در میان شهرستان‌های استان است. همچنین سالهاست بحث انتقال اداره های مهم دولتی به این شهرستان مرح بوده که علت آن را میتوان در عدم وجود گسل در این منطقه دانست. درواقع شهرستان دلیجان از 4 طرف با رشته کوههایی محاصره شده و جزء محدود مناطقی است که بر روی گسل آتشفشان قرار ندارد.
جمعیت و سوغات دلیجان
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان دلیجان در سال ۱۳۹۵ برابر با ۵6800 نفر بوده‌است که از این میان 30800 نفر مرد و ۲6000 نفر زن بوده‌اند . نبات، حلوا شکری، ارده، جوزقند، زعفران، و محصولات کشاورزی ازقبیل هندوانه، خیار، خربزه وانار می‌باشد که محصولات کشاورزی تولید شده به علت نوع خاص آب و هواوزمین زراعی کیفیت بالایی دارند.